مرکز مطالعات آفریقا به عنوان یکی از مراکز پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس اولین مرکز مطالعات منطقه ای مرتبط با قاره آفریقا در ایران است که در سال ۱۳۷۹ افتتاح و اساسنامه آن طی جلسه مورخ ۱۳۷۹/۱۱/۱۰ توسط هیأت امنای دانشگاه تربیت مدرس مصوب شد.
این مرکز از مراکز تحقیقاتی نوع ۱ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و هدف از تأسیس آن گسترش معرفت شناسی درباره فاره آفریقا و تلاش برای ارتقای سطح روابط جمهوری اسلامی ایران با این قاره از طریق تحقیقات علمی است که فعالیتهای پژوهشی آن با نظارت یک شورای پژوهشی متشکل از اعضای حقیقی و حقوقی و اساتید و متخصصان برجسته آفریقاشناس و در قالب چهار گروه مطالعاتی گروه مطالعات ژئوپلیتیک گروه مطالعات سیاسی گروه مطالعات فرهنگی و گروه مطالعات اقتصادی) انجام می شود.
مرکز مطالعات آفریقا پس از یک دوره تعلیق با مصوبه هیات رئیسه محترم دانشگاه تربیت مدرس در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ راه اندازی شد که مدیریت ،مرکز فعالیتهای دوباره مرکز مطالعات آفریقا را در سه مرحله برنامه ریزی نمود راه اندازی و تثبیت و توسعه فعالیتها و استقلال عمل مرکز که اکنون با توجه به شروع و از سرگیری فعالیتها و افتتاح دفتر جدید در بهمن ماه ۱۴۰۱ در مرحله تثبیت قرار دارد.

اهداف

1. تثبیت به عنوان مرکز اصلی مطالعات منطقه ای آفریقا در کشور
2. مرجعیت علمی در مطالعات منطقه ای
3. تأثیر گذاری بر روابط ایران با کشورهای آفریقایی
4. توسعه تعاملات دانشگاهی ایران و آفریقا در جهت تأمین اهداف بین المللی شدن دانشگاه تربیت مدرس

ارکان

1. هيأت امنا هیأت امنای مرکز همان هیأت امنای دانشگاه تربیت مدرس با شرح وظایف مقرر هستند.
2. ریاست رئیس مرکز مسئول امور مدیریتی، علمی و انجام وظایف و مأموریت‌های قانونی مرکز است. در حال حاضر، جناب آقای دکتر مجید رسولی» عضو هیات علمی گروه ژئوپلیتیک مرکز مطالعات آفریقا دانشگاه تربیت مدرس، ریاست آن را بــرعهده دارد
3. شورای پژوهشی از وظایف و اختیارات شورای پژوهشی مرکز میتوان به بررسی و تصویب طرح‌های پژوهشی مرکز تدوین سیاست ها و برنامه‌های علمی؛ نظارت بر انتشار کتب و نشریه‌های علمی و پژوهشی بررسی نیازهای انتشاراتی، علمی و پژوهشی تعیین خط مشی و برنامه‌های مرکز برای ارتباط علمی با سایر مراکز آموزشی و پژوهشی داخل و خارج از کشور در محدوده ضوابط و مقررات مربوطه و بررسی و تأیید همایش‌های علمی اشاره کرد

در پاییز ۱۴۰۱ اعضای حقیقی و حقوقی شورای پژوهشی مرکز با معرفی دکتر محمدرضا حافظ نیا، دکتر سیدیحیی صفوی دکتر مجتبی زارعی دکتر سید علی شریفی ساداتی دکتر علی رجب زاده قطر می، دکتر عباس برومند اعلم، دکتر شهروز ،شریعتی دکتر مصطفی قادری حاجت دکتر محمد نیکخواه نماینده وزارت امور خارجه و دکتر حسن حیدری نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) به انجام رسید
گروه های مطالعاتی و پژوهشی وظایف این گروهها عبارتند از: اجرای طرحهای تحقیقاتی با توجه به نیاز دستگاههای اجرایی کشور در حوزه آفریقا گسترش همکاری با سازمانها و مراکز علمی و پژوهشی داخل و خارج از کشور؛ برگزاری همایشهای علمی و میزگردهای تخصصی و انتشار کتبه مقالات و نتایج طرح های تحقیقاتی فهرست اعضا و مدیران گروه های پژوهشی بدین شرح است:

اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات فرهنگی

مدیر گروه: دکتر عباس برومند اعلم
دکتر امیر بهرام عرب احمدی/ دکتر سعید خنافره مودت/ دکتر لیلا خان احمدی/ دکتر ناصر رضایی/ دکتر مهدی کشاورز مقدم / دکتر خلیل پروینی از جمله اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات فرهنگی می باشند.

اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات اقتصادی

مدیر گروه: دکتر سعیده علیزاده دکتر محمد لطفی/ دکتر عماد نوبهار/ دکتر محمد صادق کریمی مهرآبادی/ دکتر احمد علی خائف الهی/دکتر مجید شیخ محمدی از جمله اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات اقتصادی می باشند.

اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات ژئوپلیتیک

مدیر گروه: دکتر مصطفی قادری حاجت دکتر میثم میرزایی تبار/ دکتر مجید رسولی/ دکتر ریباز قربانی نژاد/ دکتر صادق کرمی/ دکتر سید محمدتقی رئیس السادت/ دکتر حمید رضا نصرتی/ دکتر رضا الهویردی زاده از جمله اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات سیاسی می باشندکه با مسئولیت یک ساله از سوی ریاست مرکز به انجام رسیده و ابلاغ شده است

اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات سیاسی

مدیر گروه: دکتر شهروز شریعتی دکتر مهدی ذوالفقاری/ دکتر احمد بخشی/ دکتر علی نعمت پور/ دکتر مهدی عباسی شاهکوه/ دکتر ناصر پور حسن/ دکتر نجمیه پور اسماعیلی/دکتر الهام کشاورز مقدم از جمله اعضای شورای پژوهشی گروه مطالعات سیاسی می باشند.